Το σύνδρομο silent sinus αποτελεί μία ιδιαίτερη και σχετικά σπάνια παθολογική κατάσταση του γναθιαίου κόλπου, που χαρακτηρίζεται από υποχώρηση ή κατάρρευση του κόλπου χωρίς την παρουσία έντονων ή οξέων συμπτωμάτων. Παρότι η ονομασία του παραπέμπει σε μια “σιωπηλή” διαταραχή, οι συνέπειές του μπορεί να είναι σημαντικές, ιδιαίτερα εάν η διάγνωση καθυστερήσει. Η φύση της πάθησης είναι τέτοια που επιτρέπει την αργή αλλά προοδευτική μεταβολή της ανατομίας του προσώπου, χωρίς την παρουσία του πόνου ή φλεγμονής που συνήθως συσχετίζουμε με παραρρινοκολπίτιδες.
Το σύνδρομο silent sinus αφορά κυρίως τον άνω γναθιαίο κόλπο, έναν από τους βασικούς παραρρίνιους κόλπους του προσώπου. Η πάθηση αυτή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο από ωτορινολαρυγγολογική όσο και από οφθαλμολογική σκοπιά, αφού επηρεάζει όχι μόνο τη λειτουργικότητα της ρινικής αναπνοής αλλά και τη μορφολογία του προσώπου, ειδικά στην περιοχή του οφθαλμικού κόγχου.
Τι είναι το σύνδρομο silent sinus;
Το σύνδρομο silent sinus, γνωστό και ως “χρόνια υποτροπιάζουσα ατελεκτασία του γναθιαίου κόλπου”, είναι μία πάθηση κατά την οποία η φυσιολογική λειτουργία εξαερισμού του γναθιαίου κόλπου παύει να υφίσταται. Η δυσλειτουργία αυτή οφείλεται σε απόφραξη του στομίου του κόλπου, δηλαδή του μικρού ανοίγματος μέσω του οποίου ο αέρας εισέρχεται και εξέρχεται από τον κόλπο.
Όταν αυτό το στόμιο παραμένει κλειστό για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο αέρας μέσα στον κόλπο απορροφάται σταδιακά από το βλεννογόνο, δημιουργώντας αρνητική πίεση. Η πίεση αυτή προκαλεί καθίζηση των τοιχωμάτων του κόλπου, με αποτέλεσμα η ανατομία της περιοχής να παραμορφώνεται, συχνά χωρίς πόνο ή άλλα εμφανή ενοχλήματα. Το φαινόμενο αυτό είναι που κάνει το σύνδρομο silent sinus ιδιαιτέρως ύπουλο, καθώς εξελίσσεται αθόρυβα.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Παρά την απουσία φλεγμονής ή πόνου, το σύνδρομο silent sinus εκδηλώνεται με κάποιες ιδιαίτερες αλλαγές που είναι δυνατό να παρατηρηθούν σταδιακά. Οι πιο συχνές είναι οι εξής:
- Ελαφριά βύθιση του ματιού προς τα πίσω (ενόφθαλμος), η οποία είναι σταδιακή και συνήθως αντιληπτή σε φωτογραφίες ή από τρίτους
- Κατάπτωση του άνω βλεφάρου ή ελαφρά ασυμμετρία μεταξύ των δύο ματιών
- Αίσθηση βάρους στην περιοχή κάτω από το μάτι ή έλξης στο πρόσωπο
- Αλλαγές στην όραση, σε πολύ προχωρημένες περιπτώσεις
- Αντανάκλαση της ασυμμετρίας στο χαμόγελο ή στη ρινική γωνία
Οι περισσότεροι ασθενείς δεν αναφέρουν συμπτώματα όπως πόνο, συμφόρηση, καταρροή ή πυρετό, όπως συμβαίνει στις κοινές ιγμορίτιδες. Γι’ αυτό και το σύνδρομο silent sinus διαγιγνώσκεται συχνά όταν ο ασθενής αναζητήσει αισθητική ή οφθαλμολογική αξιολόγηση για την ασυμμετρία του προσώπου.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση του συνδρόμου silent sinus βασίζεται κυρίως σε απεικονιστικά ευρήματα. Η απλή ακτινογραφία δεν επαρκεί, γι’ αυτό και συστήνεται αξονική τομογραφία (CT) παραρρίνιων κόλπων. Η αξονική αναδεικνύει την καθίζηση του γναθιαίου κόλπου, τη στένωση ή απόφραξη του στομίου του και την μετατόπιση της οροφής του κόλπου (δηλαδή του εδάφους του οφθαλμικού κόγχου).
Παράλληλα, η ενδοσκοπική ρινοσκόπηση από τον ΩΡΛ μπορεί να επιβεβαιώσει την ύπαρξη απόφραξης στη ρινική κοιλότητα, να αποκλείσει ύπαρξη πολύποδων ή άλλων παθήσεων, και να εκτιμήσει την κατάσταση του βλεννογόνου.
Η διαφορική διάγνωση είναι απαραίτητη για να αποκλειστούν άλλες αιτίες βύθισης του ματιού, όπως τραύμα, όγκοι ή παθήσεις του οφθαλμικού κόγχου.
Πώς αντιμετωπίζεται το σύνδρομο silent sinus;
Η θεραπεία του συνδρόμου silent sinus είναι αποκλειστικά χειρουργική και περιλαμβάνει ενδοσκοπική λειτουργική αποκατάσταση του αερισμού του γναθιαίου κόλπου. Η επέμβαση αυτή, γνωστή και ως FESS (Functional Endoscopic Sinus Surgery), έχει στόχο την αποκατάσταση της φυσιολογικής ροής αέρα και βλέννης μέσα στον γναθιαίο κόλπο, ώστε να εξισορροπηθεί η πίεση και να αποφευχθεί περαιτέρω κατάρρευση.
Ο χειρουργός, μέσω ρινικής ενδοσκόπησης, αφαιρεί τον ιστό που αποφράσσει το στόμιο του γναθιαίου κόλπου και αποκαθιστά το εύρος του. Η επέμβαση είναι ελάχιστα επεμβατική, δεν απαιτεί εξωτερικές τομές, και στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται με τοπική ή γενική αναισθησία. Η νοσηλεία είναι συνήθως ημερήσια.
Η αισθητική αποκατάσταση της βύθισης του ματιού συνήθως δεν απαιτεί επιπλέον παρέμβαση, καθώς η ανατομία αποκαθίσταται σταδιακά μετά τη λειτουργική αποσυμπίεση του κόλπου. Σε λίγες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί συνεργασία με πλαστικό χειρουργό για βέλτιστο αποτέλεσμα.
Ποια είναι η πρόγνωση;
Μετά την επιτυχή χειρουργική αποκατάσταση, οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν σταδιακή βελτίωση της αισθητικής συμμετρίας του προσώπου και δεν εμφανίζουν περαιτέρω συμπτώματα. Το ποσοστό υποτροπής είναι εξαιρετικά χαμηλό όταν η αποκατάσταση της ρινικής λειτουργίας είναι πλήρης και η μετεγχειρητική παρακολούθηση επαρκής.
Η πρόγνωση του συνδρόμου silent sinus είναι επομένως πολύ καλή, αρκεί να διαγνωστεί έγκαιρα και να αντιμετωπιστεί από εξειδικευμένο ΩΡΛ χειρουργό. Η επέμβαση είναι ασφαλής και επιτρέπει την πλήρη επάνοδο του ασθενούς στην καθημερινότητα, χωρίς ιδιαίτερους περιορισμούς.
Το σύνδρομο silent sinus είναι μια ύπουλη πάθηση που δεν συνοδεύεται από κλασικά συμπτώματα λοίμωξης, αλλά εκδηλώνεται κυρίως με αισθητικές αλλοιώσεις του προσώπου. Η έγκαιρη αναγνώρισή του και η σωστή ενδοσκοπική αντιμετώπιση αποτρέπουν επιπλοκές και εξασφαλίζουν φυσιολογική ανατομία και λειτουργία των παραρρίνιων κόλπων.
Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας!
