Η γηριατρική ρινίτιδα χαρακτηρίζεται από χρόνια ρινικά συμπτώματα που δεν οφείλονται σε κάποια λοίμωξη ή αλλεργία, ωστόσο μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων.
Τι είναι η γηριατρική ρινίτιδα;
Η γηριατρική ρινίτιδα αναφέρεται στη φλεγμονή του ρινικού βλεννογόνου σε ηλικιωμένα άτομα. Σε αντίθεση με άλλες μορφές ρινίτιδας μπορεί να οφείλονται σε αλλεργιογόνα που υπάρχουν στο περιβάλλον ή σε ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις, η γηριατρική ρινίτιδα συνήθως αφορά φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν στις ρινικές διόδους λόγω ηλικίας.
Τι προκαλεί την γηριατρική ρινίτιδα
Οι παράγοντες που ευθύνονται για τη φλεγμονή του ρινικού βλεννογόνου στους ηλικιωμένους είναι διάφοροι. Οι πιο σημαντικοί από αυτούς είναι:
- Γήρανση του ρινικού βλεννογόνου. Καθώς ο οργανισμός γερνάει, ο ρινικός βλεννογόνος γίνεται πιο ξηρός και οι ρινικές βλεφαρίδες ( οι μικροσκοπικές τρίχες στη μύτη που παγιδεύουν και αποβάλλουν τους ρύπους και τους μικροοργανισμούς) γίνονται λιγότερο αποτελεσματικές. Αυτό μειώνει την ικανότητα να φιλτράρει τον αέρα, να συγκρατεί την υγρασία και να απομακρύνει τους ερεθιστικούς παράγοντες.
- Οι ορμονικές αλλαγές μετά την εμμηνόπαυση μπορεί να συμβάλλουν στην ξηρότητα και τη φλεγμονή στη μύτη.
- Παρενέργειες φαρμάκων, όπως εκείνα κατά της υπέρτασης, μπορούν να επιδεινώσουν ή να συμβάλουν στα συμπτώματα της ρινίτιδας.
- Ανατομικές ανωμαλίες στη ρινική κοιλότητα, όπως ένα αποκλίνον διάφραγμα, που μπορεί να επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου, μπορούν να επηρεάσουν τη ροή του αέρα και να προκαλέσουν τα ενοχλητικά συμπτώματα της ρινίτιδας.
Τα συμπτώματα της γηριατρικής ρινίτιδας
Τα συμπτώματα της γηριατρικής ρινίτιδας μπορεί να ποικίλλουν από ασθενή σε ασθενή, αλλά συνήθως περιλαμβάνουν:
- Χρόνια καταρροή
- Ρινική συμφόρηση, πιο συχνά όταν οι ασθενείς είναι ξαπλωμένοι
- Μεταρινική σταγόνα
- Συχνό φτέρνισμα
- Κνησμό ή ξηρές ρινικές διόδους
- Χρόνια ή ανεξέλεγκτη ανάγκη καθαρισμού του λαιμού από τη βλέννα
- Ασαφής πίεση στο πρόσωπο
- Μειωμένη αίσθηση της όσφρησης και της γεύσης
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα και άλλες επιπλοκές όπως διαταραχές του ύπνου, ενώ μπορεί να επιδεινώσουν άλλες υπάρχουσες αναπνευστικές παθήσεις.
Διαδικασία διάγνωσης της γηριατρικής ρινίτιδας
Η διαδικασία της διάγνωσης της γηριατρικής ρινίτιδας συνήθως περιλαμβάνει ενδοσκόπηση της μύτης (προκειμένου να εξεταστούν οι ρινικές δομές και να εντοπιστούν ενδεχόμενες ανατομικές ανωμαλίες ή άλλες υποκείμενες παθήσεις), ρινομανομετρία (για την αξιολόγηση της ροής του αέρα στους θαλάμους της μύτης), αξονική τομογραφία (για τον αποκλεισμό άλλων προβλημάτων των ιγμορείων ή ανατομικών ανωμαλιών), τεστ αλλεργίας (για να αποκλειστεί η αλλεργική ρινίτιδα εάν τα συμπτώματα είναι ίδια).
Πώς αντιμετωπίζεται η γηριατρική ρινίτιδα;
Η θεραπεία της γηριατρικής ρινίτιδας περιλαμβάνει κυρίως συντηρητικές επιλογές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, μπορεί να συνιστάται χειρουργική επέμβαση. Η θεραπεία για τους ηλικιωμένους ασθενείς βασίζεται όχι μόνο στον τύπο της ρινίτιδας, αλλά και στην υγεία του κάθε ασθενούς, στο ιατρικό ιστορικό, στον βραδύτερο μεταβολισμό και στην αυξημένη πιθανότητα παρενεργειών. Οι τρόποι αντιμετώπισης μπορεί να είναι:
- Αλατούχα ρινικά σπρέι, τα οποία βοηθούν στην ενυδάτωση των ρινικών διόδων και στην αραίωση της βλέννας.
- Η χρήση ενός υγραντήρα στο σπίτι μπορεί να προσθέσει υγρασία στο περιβάλλον, μειώνοντας τη ρινική ξηρότητα.
- Τοπικά ρινικά στεροειδή, για τη μείωση της φλεγμονής και τη βελτίωση των συμπτωμάτων.
- Χρήση αποσυμφορητικών, βραχυπρόθεσμα και με προσοχή στους ηλικιωμένους λόγω των πιθανών παρενεργειών.
- Αποφυγή ερεθιστικών ουσιών, όπως ο καπνός του τσιγάρου, οι έντονες οσμές και οι ρύποι, που μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
- Αλλαγές στη διατροφή και επαρκής ενυδάτωση
- Χειρουργικές επεμβάσεις, όπως η διαφραγματοπλαστική, σε περιστατικά που η ρινίτιδα οφείλεται σε ανατομικές ανωμαλίες.
Αν και η γηριατρική ρινίτιδα δεν μπορεί να προληφθεί λόγω της φύσης της, ο υγιεινός τρόπος ζωής, η αποφυγή ερεθιστικών ουσιών και η διαχείριση των υποκείμενων παθήσεων υγείας μπορούν να βοηθήσουν να μειωθούν τα συμπτώματα στο ελάχιστο.
Η γηριατρική ρινίτιδα, αν και αποτελεί πρόκληση, μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση προσαρμοσμένη στις συγκεκριμένες ανάγκες των ηλικιωμένων. Η έγκαιρη παρέμβαση και η συνεπής διαχείριση μπορούν να προλάβουν τις πιθανές επιπλοκές ώστε οι ηλικιωμένοι ασθενείς να μπορούν να έχουν μια άνετη ζωή, παρά τη χρόνια αυτή πάθηση.
